16 Mart 2012 Cuma

bir zamanlar dinozorlar vardı...

Bundan tam 200 milyon yıl öncesi.... "Triyas Dönemi" adı verilen çağın tam ortasında...Yeryüzü henüz tek bir dev kıta görünümünde... "Pangea" adı verilen bu kıtayı, yine tek ve dev bir okyanus, "Panthalassa" çevreliyor ve ana kıta henüz devasa bir çöl yapısında... Sadece okyanus kıyılarında tropikal ormanlar yer alıyor. İklim, sıcak ve kurak... Kutup bölgelerinde de buzullar oluşmamış... O günün bitki yapısı ve doğa koşulları, memelilerin varlıklarına sürdürmelerini zorlaştırıyor... Gökyüzünde ise, ilk uçan sürüngenler belirmiş... Dinozorların, Triyas Dönemi'nin sonlarına doğru, yeryüzüne egemen olmaları için birkaç milyon yıl daha gerekiyor...


Yaklaşık 160 milyon yıl önce, dinozorlar yerküre üstündeki en geniş hayvan topluluğuydu. Ancak, günümüzden 65 milyon yıl önce, çok kısa bir sürede soyları tükendi. Dinozorların yok olmasıyla ilgili hem doğal hem de uzay kaynaklı felaketler öne sürülümüştür:65 milyon yıl önce, Kretase Dönemi'nin sonlarında, iklimde meydana gelen kısa süreli ve şiddetli bir değişiklik, 26 milyon yılda bir binlerce yüzyıl süren bir kuyrukluyıldız yağmuru, dinozor yumurtalarının, dinozor döneminin ilk yarısında ortaya çıkan küçük memeliler tarafından yenilmesi, gövdeleri büyürken beyinlerinin küçük kalması çevrelerine uyum sağlayamamaları, beslendikleri tek çeşit bitkinin ortadan kalkması ve zehirli bitkileri yemek zorunda kalmaları, Kretase Dönemi'nin sonlarına doğru, deniz seviyesinin düşmesi sonucu iklimde meydana gelen yavaş değişmeler( iklimin daha soğuk ve nemli hale gelmesi)...
Dinozorların nasıl yok olduğuna ilişkin bilim adamlarının sahip oldukları ortak görüş: dinozorların sonunun 65 milyon yıl önce yaklaşık 10 km çapında bir  göktaşının Dünya'ya ((Meksika'nın Yukatan Yarımadası açıklarına) çarpmasıyla gerçekleştiği yönünde... Çarpmanın 100 milyon megaton TNT'ye eşdeğer bir enerji açığa çıkardığı tahmin edilmekte...Çarpma sonucu buharlaşan 200.000 kilometrekare madde ve oluşan toz tabakası atmosferi kaplamış,asit yağmurları yağmış, Dünya aylar boyu karanlıkta kalmış, sıcaklık suyun donma derecesine kadar düşmüş, güneşin görünmemesiyle "buz devri" başlamış..
Aylarca süren bu karanlık ve soğuk dönemde bitkilerin fotosentez yapamaması besin zincirini yıkmış ve bu felaketler zinciri de dinozorların sonunu hazırlamış olabilir...

Fotoğraf:Cüneyt Gök

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder