Fırtına...

Rüzgar normal seviyesinin, alışıldık hızının üzerinde estiğinde "fırtına" olarak adlandırılır...Peki "fırtına" olabilmesi için bu hızın ne kadar olması gerekiyor? Meteoroloji uzmanları olaya bilimsel verileri değerlendirerek bakarken halk  biraz rüzgar çıktı mı hemen "fırtına çıktı" der "fırtına"yı  yanlış yorumlarlar!..Uzmanlar hızı saatte 100 km yi geçen rüzgar hızlarını fırtına olarak değerlendiriyorlar...200km.yi bulursa "kasırga" olarak adlandırılıyor. 
Atmosferde oluşan çalkalanmalar; özellikle sıcaklık farkından yani sıcak ve nemli havanın soğuk ve kuru havayla karşılaşmasıyla ortaya çıkan fırtınalarda şiddetli rüzgarlarla beraber çoğu zaman yağış, gök gürültüsü, şimşek görülür...

Yağmur, kar, dolu, hatta balık ve  kurbağa bile yağabilir!...ama bu hortumların deniz ve göllerden su çektiği durumlarda nadiren görülür... Türkiye'de tropik kuşaklardaki gibi veya okyanuslardaki gibi çok şiddetli fırtınalar oluşmasa da Dünyanın küresel ısınma ile dengesinin bozulduğunu, mevsimlerin değiştiğini, bir anda çok kuvvetli rüzgar oluşumları, şiddetli ve yoğun yağışların yaşanabileceğini unutmamak gerekiyor. Mevsimsel fırtınalar tamamen gözleme dayalı bir şekilde kayıt edilerek yüzlerce yıldır yaşanan bu döngü  "fırtına takvimde yerini buluyor... Bu tespitler çoğu zaman  tutuyor...bazen de bir iki günlük sarkmalar oluyor...Saatli Maarif takviminden takip ederdik eskiden...çocukken her fırtına sonrası dışarı koşup, yuvadan düşmüş kuşları toplar, yuva sağlamsa geri koyar, değilse evde bakardık...su birikintilerine düşmüş, ters dönmüş  böcekleri kurtarır, ıslak kanatları kuruturduk...deniz her fırtına sonrası kıyısına bir hazine yığardı...yakacak için ağaç kütükleri, kalaslar, dallar...değerli eşyalar; plastik oyuncaklar, ayakkabı ve toplar...Samatya sahilinde "lodosçu"ları seyretmeye giderdim...rengi bulanmış denizin yarı bellerine kadar girdikleri olurdu havaya aldırmadan...kürekle dipten aldıklarını bir eleğe ya da eski bir banyo küvetine atıp içinde işe yarar bir şeyler ararlar...bulurlardı da...eski sahil surlarının orada yüzükler, takılar, Osmanlı ve Bizans'tan kalan küçük objeler, çanak çömlek parçaları, değişik metal paralar, gülleler, bıçak, kama vs.vb...Yıllar geçti, hiç birisi kalmadı o lodosçulardan...ama yine sahile gittiğim her seferde denizin getirdiği çanak çömlek parçalarından bir iki parça alıp cebime atarım...tv dizlerinde bir iki kez kullanılınca hatırlandı" lodosçu"...fırtınalı bir ilişkiden yeni çıkmış birine yaklaşmaya çalışanlar için kullanıldı bu kelime...  

"Fırtına kuşları"ndan Yelkovan ülkemiz açık denizlerinde görülen bir tür... En fırtınalı havalarda bile dalgaların üzerinde kanat çırparak avlanırlar...deniz seviyesinin hemen üzerinde uçarlarken küçük deniz canlıları ve planktonlarla beslenirler...
boğazda küçük sürüler halinde sürekli bir trafik oluştururlar...sadece yumurtlama dönemlerinde karaya çıkarlar...


Bir de sevdiğim bir atasözü var; "Rüzgar eken fırtına biçer"... kötülük yapan daha fazlasıyla karşılaşır..."öfkeyle oturan zararla kalkar" a benzer bir şekilde..."Fırtına öncesi" sessizliği de, sonrasında ki coşkuyu da severim!.. 

"Fırtına Vadisi"ni unutmayalım!.. güzeller güzeli!..Rize'nin Çamlıhemşin ilçesine bağlı 4000m yükseklikte...Kaçkarlar'ın bir parçası olan vadi en değerli orman sayılan doğal yaşlı ormanlardan ve derelerin yataklarında yer alan alüvyal ormanlardan oluşuyor...bölgede 30 memeli, 136 kuş ve 116 endemik bitki türü yaşıyor...şimdilik!


Fırtına Takvimi:

2 Ocak Fırtına (3 gün)-8 Ocak Zemheri Fırtınasının başlaması-12 OcakFırtına (2 gün)-14 Ocak Karancalos Fırtınası-17 Ocak Fırtına (2 gün)-23 Ocak Fırtına-25 Ocak Kış Şiddeti Fırtınası-28 Ocak Ayandon Fırtınası (2 gün)-30 Ocak Zemherinin Sonu-31 Ocak Balık Fırtınası-
1 Şubat Hamsi Fırtınası (3 gün)-4 Şubat Fırtına (3 gün)-10 Şubat Fırtına (3 gün)-13 Şubat Fırtına-20 Şubat1. Cemrenin düşmesi (havaya)-23 Şubat Fırtına (2 gün)-27 Şubat2. Cemrenin Düşmesi (suya)-
1 Mart Fırtına-6 Mart3. Cemrenin Düşmesi (toprağa)-11 Mart Berdül'aczin Başlaması, Kocakarı Soğukları-12 Mart Hüsun Fırtınası-15 Mart Fırtına-17 Mart Bardül'aczin sonu-23 Mart Koz Kavuran Fırtınası (2 gün)-26 Mart Çaylak Fırtınası-29 Mart Fırtına-30 Mart Fırtına (3 dokuzların ikincisi)-
8 Nisan Kırlangıç Fırtınası (2 gün)-9 Nisan Fırtına (3 dokuzların üçüncüsü)-11 Nisan Fırtına (2 gün)-16 Nisan Kuğu Fırtınası (3 gün)-20 Nisan Fırtına-21 Nisan Sitte-i Sevir'in başı-26 Nisan Sitte-i Sevir'in sonu-29 Nisan Fırtına (3 gün)-
4 Mayıs Çiçek Fırtınası-7 Mayıs Fırtına (2 gün) Doğu rüzgârları-11 Mayıs Mevsimsiz soğuklar (3 gün)-17 Mayıs Filizkıran Fırtınası-19 Mayıs Kokulya Fırtınası (2 gün)-21 Mayıs Ülker Fırtınası-30 Mayıs Kabak Meltemi (2 gün)-31 Mayıs Bevarih rüzgârlarının başlaması-
2 Haziran Fırtına-3 Haziran Filiz Koparan Fırtınası (3 gün)-10 Haziran Ülker Doğumu Fırtınası (3 gün)-22 Haziran Fırtına-23 Haziran Gün Dönümü Fırtınası-27 Haziran Kızıl Erik Fırtınası (2 gün)
1 Temmuz Yaprak Fırtınası-3 Temmuz Sam Yelleri-6 Temmuz Fırtına (2 gün)-9 Temmuz Çark Dönümü Fırtınası (3 gün)-10 Temmuz Bevarih rüzgârlarının sonu-11 Temmuz Fırtına (2 gün)-16 Temmuz Fırtına (2 gün)-18 Temmuz Sıcakların artması-20 Temmuz Gün Dönümü Fırtınası-25 Temmuz Fırtına (2 gün)-30 Temmuz Kızıl Erik Fırtınası-
3 Ağustos Doğumgünü Fırtınası (Marmara Bölgesi'nde)-14 Ağustos Fırtına-17 Ağustos Fırtına-19 Ağustos Fırtına-20 Ağustos Fırtına (gün)-23 Ağustos Sam Yellerinin sonu-
2 Eylül Mihrican Fırtınası-7 Eylül Bıldırcın Geçimi Fırtınası-13 Eylül Çaylak Fırtınası-19 Eylül Fırtına-25 Eylül Fırtına-28 Eylül Kestane Karası Fırtınası-30 Eylül Turna Geçimi Fırtınası-
3 Ekim Kuş Geçimi Fırtınası-4 Ekim Koç Katımı Fırtınası-9 Ekim Yaprak Dökümü Fırtınası-14 Ekim Meryemana Fırtınası-17 Ekim Kırlangıç Fırtınası-18 Ekim Koz Kavuran Fırtınası-21 Ekim Bağ Bozumu Fırtınası-28 Ekim Balık Fırtınası
2 Kasım Kuş Geçimi Fırtınası-7 Kasım Kasım Fırtınası-11 Kasım Mevsimsiz sıcaklar-12 KasımLodos Fırtınası-17 Kasım Koç Katımı Fırtınası-28 Kasım Fırtına-
2 Aralık Ülker Dönümü Fırtınası-4 Aralık Fırtına (2 gün)-6 Aralık Kuzey rüzgârları-7 Aralık Zemherinin Fırtınası-9 Aralık Karakış Fırtınası (2 gün)-19 Aralık Fırtına-21 Aralık Gün Dönümü Fırtınası-28 Aralık Fırtına-31 Aralık Fırtına