garip ve ürkütücü objeler -2-

"Modern Zamanlar" filminde, Dünyanın makineleşme umudu  yüzünden

insanların hareketleri kısıtlanır... makineleşirler(makine gibi davranan bireyler)...doğallığını kaybeden insan kendi doğasından uzaklaşır...İnsan -makine ilişkisi  denince aklıma yapımcısı, yazarı, yönetmeni  ve başrol oyuncusu Charles Chaplin olan  "Modern Zamanlar" filmi geliyor...Sonra Fritz Lang'in fütüristik-distopik "Metropolis"filmi...bu ilişki beni hep ürkütmüştür; bizimde bir gün ruhumuzu kaybederek tam anlamıyla bir makine haline gelebileceğimiz düşüncesinden belki de...belki de teknolojinin bize sağladıkları, hayatımızı kolaylaştırmanın ötesindeki "melez" oluşumları(organik-inorganik) beni ürküten!

"üreten eller ile planlayan beyin arasındaki aracı kalp olmalı!"

Patricia Piccinini-"Beni bağrına bas" sergisinden...

"the Young Family"-2002-3, silikon, akrilik, saç, deri, ahşap, 80 x 150 x 110 cm

Bu tür oluşumları, kafamda hiç bir yere koyamadığım için   canlı yerine "obje-nesne" demek istiyorum!

Teknolojinin olumlu yanlarının yanı sıra yaşamın dengesini bozduğu bir gerçek...radyasyon ve kimyasal maddelerin tehtidi, yeni ölümcül virüsler, genetik facialar, mutant canlılar(mutant:X, Y, Z, Gama ve benzeri hiper ışımalara maruz kalan organizmaların hücre  çekirdeğindeki DNA  dizilimlerinde ve sarmallarında bozulmalar sonucu canlının fizyolojik ve biyolojik özelliklerinin değişmesi)... Sanayi devrimi ile(18-19yy.) yeni buluşların üretime olan etkisi ve buhar gücüyle çalışan makinelerin, makineleşmiş endüstriyi doğurmasından söz edebiliriz...sonrasında teknoloji alır başınıyürür...olmadık fikirler ve ürkütücü oluşumlar vardır artık bu yeni gerçekliğimizde...

Sibernetik,bir insanın veya otomatik bir makinenin,modern tekniğin kaynakları çerçevesinde herhangi bir işi yönetmesini veya belli bir amaca ulaşmasını sağlayan bilim...
Makina ve canlılarda, kontrol ve haberleşmenin şartlarını ve kânunlarını tespit eden bir ilim dalı...
 

Yaşayan organizmalarla ve makinalarda kontrol ve haberleşme ile alâkalı ilimlerin karmaşıklığını ifâde etmek için kullanılılan sibernetik kelimesinin kökü, eski Yunanca “Kubernetes” ve Lâtince “Gobernare”den gelmektedir. Her iki kelime de “sevk ve idâre” anlamındadır...

Çılgın Fransızlar,  çılgınlıklarına yenilerini eklemeye devam ediyorlar!..

Nantes şehrinde Loire nehri kıyısında, Jules Verne Müzesi karşısında  "Makine Adası" adını verdikleri mekanda  ahşap ve çelik malzemeden yapılan balık, kalamar gibi dev mekanik hayvanların işlevsel sibernetik makineleri sergileniyor...12 m yüksekliğinde ve 8 m genişliğinde, 45 ton ağırlığında fil de bunlardan biri...çelik ve ahşaptan yapılmış filin başı, gözleri ve hortumu  hareket edebiliyor...tabi kendi de 30 yolcu alarak ve saatte çeyrek km. hızla!..

Sanayi devriminden çok öncelere yaklaşık 800 yıl öncesine dönersek;El-Cezeri'nin,  keskin zekası ile elektrik kullanmadan sadece su ve mekanik parçalarla çalışan makineler yapmış ve günlük hayata geçirmiş olağanüstü bir bilim insanı olduğunu görürüz...

25 yıl boyunca icatlar kataloğunu yazar... 

Mekanizmaları zamanın çok ötesinde olan bu çalışmalarında enerji kaynağı , yönetim mekanizması ve geribesleme sistemlerinin tümünün su, buhar gücü ve havanın itiş gücü ile yapılmış olması şaşırtıcıdır. Üstelik tüm buluşlar insanımsı , estetik değerlere sahiptir. Tüm bu buluşlar  Erlangen Üniversitesinden Alman Profesörü Widemann tarafından tekrar üretilip çalıştırılmışlardır.El-Cezeri'nin yazdığı kitap kayıp olsa da iki el yazması kopyası 66 sayfası eksik olarak, Topkapı Sarayı Üçüncü Ahmet Kütüphanesi ile Ayasofya Kütüphanesindedir. Eksik sayfaların çalınmış olma ihtimali yüksek...Çalınan bu sayfalar belki de günümüz teknolojisine yeni bir boyut getirmiştir! Neden olmasın!

...Yine buna benzer bir hikaye daha: Abdülhamid Han'ın yaptırmış olduğu  'ALÂMET' isimli robot; dünyada ezan okuyan ilk saati olma özelliğine sahiptir...Japon İmparatoruna hediye edilen bu sema yapan, ezan okuyan robot belki de bu günkü Japon Robot teknolojisinin yapı taşını oluşturmuştur!